بررسی اثر میانجی افشای هزینه تحقیق و توسعه بر رابطه‌‌ بین رقابت بازار محصول و بازده سهام

ﺗﺄﺛﻴﺮ افشای اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺻﻠﻲ پژوهش در ﺣﺴﺎﺑﺪاری و اﻣﻮر ﻣﺎﻟﻲ اﺳﺖ، در واﻗﻊ ﺑﺎزده ﻳﻚ ﺳﻬﺎم، ﭼﻜﻴﺪه ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ از جمله رقابت بازار محصول و افشای اطلاعات مالی در ﺻﻨﻌﺖ، ﺑﺎزار و اﻗﺘﺼﺎد اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎی اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮای ﺗﺼﻤﻴﻢ‌ﮔﻴﺮی در ﺑﻮرس اوراق بهادار ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر این است که بررسی نماید آیا افشای هزینه تحقیق و توسعه بر رابطه‌ بین رقابت بازار محصول و بازده سهام در شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران اثر میانجی دارد؟ در این پژوهش برای سنجش رقابت بازار محصول از شاخص لرنر تعدیل ‌شده و برای افشای هزینه‌های تحقیق و توسعه از چک ‌لیست استفاده شده است. نتایج برآورد رابطه‌ فرضیه‌های پژوهش با بهره‌مندی از روش داده‌های ترکیبی برای 97 شرکت طی دوره‌ پنج‌ ساله (1389 تا 1393) حاکی از وجود رابطه‌ی مثبت معنادار بین رقابت بازار محصول و افشای هزینه‌های تحقیق و توسعه می‌باشد و همچنین نتایج بیانگر این است که بین رقابت بازار محصول و بازده سهام رابطه مثبت معناداری وجود دارد. بعلاوه، نتایج نشان می‌دهد که افشای هزینه تحقیق و توسعه بر رابطه‌ی بین رقابت بازار محصول و بازده سهام اثر میانجی جزئی دارد. اﻳﻦ یافته‌ها ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ هر چقدر رﻗﺎﺑﺖ بازار محصول بیش‌تر ﺑﺎﺷﺪ، افشای هزینه تحقیق و توسعه و ﺑﺎزده ﺳﻬﺎم ﻧﻴﺰ بیش‌تر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. افزون بر این، بین افشای هزینه تحقیق و توسعه و بازده سهام رابطه‌ مثبت معناداری وجود دارد.